13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’da yeraltı kömür ocağında meydana gelen facianın ardından
Birçok kanun ve yasalar değişirken maden işçisinin maaşları ve çalışma şartlarında da değişiklik yapıldı. Bu değişiklikler ile ilgili şirketlere getirilen yük maliyetine devlet destek olacağını ifade etmişti. Hafta sonu resmi gazete bu konu ile ilgili destek paketini açıkladı.
Linyit ve taşkömürü çıkaran ve özel hukuk tüzel kişilerinin ruhsat sahibi olarak işlettikleri yer altı maden işletmelerinde meydana gelen maliyet artışlarının karşılanması amacıyla bu işletmelere destek verilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Yer altı Kömür İşletmelerinde İşçi Maliyetlerine Uygulanacak Desteğe İlişkin Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, söz konusu işletmelere verilecek destek; asgari ücretin iki katı ödenmesi, bir işçi için çalışma saatinin azalması, bir işçi için verilen yıllık izin gün sayısının artması sonucu oluşan maliyetleri kapsayacak.
Üretim yapılan yer altı kömür işletmesinde aylık üretimin, o ayda işletmede çalışan toplam işçi sayısına bölünmesi ile bulunan işçi başına düşen kömür miktarı olarak randıman (ton/yevmiye sayısı) değerine göre destek katsayısı hesaplanarak belirlenecek.
Ruhsat sahiplerinin destekten yararlanabilmesi için ruhsat sahasında yer altı işletme yöntemi ile üretim yapması, özel hukuk tüzel kişisi olması ve ruhsat sahasında üretim faaliyetinin ruhsat sahibi şirketçe yapılması gerekecek.
Destekten yararlanacaklardan ruhsat sahipleri, bu Tebliğ kapsamında istenen bilgileri kendilerine verilecek şifre ile elektronik sistemde Maden İşleri Genel Müdürlüğü kayıtlarına girecek. Sistemden alınan çıktılar ruhsat sahibi tarafından imzalanacak ve bu belgelerle Genel Müdürlüğe başvuru yapılacak.
1 Ocak 2016’tan itibaren geçerli
Ruhsat sahibince destek için hazırlanan başvuru dosyasında destek talebinde bulunulan aya ait SGK’ya bildirilen işçilerin yer altı ve yer üstü olarak isim listesi, aylık işçi bazında yevmiye sayıları, tahakkuk eden ücreti içeren bordro listesi, işçilere yapılan ödemelere ait banka onaylı ödeme dökümü, maden çalışanları zorunlu ferdi kaza sigorta poliçe bilgilerinin yer alması gerekecek.
Söz konusu tebliğe göre hesaplanacak destek ödemeleri, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren hesaplanarak ödenecek ve bu tarihten itibaren 5 yıl süreyle devam edecek.
Desteğin 10 katı ceza
Açık ve yer altı üretim yöntemi ile faaliyette bulunulan sahalarda, açık işletmelerden üretilen kömürün yer altı üretimi olarak beyan edilmesi veya dışarıdan kömür alındığının tespiti halinde, fazla ödenen destek tutarının 10 katı tutarında ceza tahsilatı yapılacak.Fazladan ödenen destek tutarının 10 katı tutarındaki ceza, varsa işverene ödenecek müteakip destek tutarlarından kesilecek. Bu durumda karşılanamayan ceza tutarı ise genel hükümlere göre tahsil edilecek.